کد مطلب:190895 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:111
درس های این وصیت
1. برخی از عمال و كاگزاران بنی عباس، افرادی مؤمن بودند كه برای خدمت به مردم وارد حكومت شده بودند، و امامان معصوم نیز از نصیحت آن ها دریغ نداشتند. نجاشی - والی اهواز - یكی از آن هاست كه شخصی مانند امام صادق علیه السلام - حجت خداوند متعال روی زمین - برای او نامه می نویسد و او را راهنمایی می كند و تذكراتی چند به او می دهد، كه اگر به آن ها عمل نماید، سعادت دنیا و آخرت را به دست می آورد. بنابراین، در حكومت های ظالم هم می توان خدمتگزار مردم بود.
2. اول نامه و پایان آن اشاره به تقوا و پرهیزكاری است، چون اگر اعمال و گفتار و رفتار انسان در مسیر تقوا و درستی نباشد، هیچ فایده ی مادی و معنوی نخواهد داشت، و هیچ عملی در پیشگاه خداوند متعال قبول نخواهد شد. این مسأله را قرآن كریم صریحا در سوره ی مائده بیان فرموده است:
(انما یتقبل الله من المتقین) [1] .
3. انجام فرایض الهی باید در رأس برنامه های شبانه روزی همه ی ما باشد؛ یعنی اول اطاعت از پروردگار یكتا و عمل نمودن به وظیفه ی شرعی، سپس توجه به كارهای نیك دیگر.
حضرت امام صادق علیه السلام از پدرانش از پیامبر صلی الله علیه و آله روایت نموده كه می فرماید:
[ صفحه 209]
أعبد الناس من أقام الفرائض [2] .
عابدترین مردم كسی است كه برپاكننده ی واجبات باشد.
4. متمسك شدن و چنگ زدن به ریسمان الهی، همان صراط مستقیم و در مسیر هدایت قرار گرفتن است. خداوند متعال در قرآن كریم می فرماید:
(و اعتصموا بحبل الله جمیعا و لا تفرقوا) [3] .
به ریسمان الهی چنگ بزنید و با هم باشید و هیچ گاه تفرقه و جدایی بین شما نیفتد.
معنی ریسمان الهی كه در این آیه ذكر شده، اشاره به پیروی از ولایت آل محمد علیهم السلام است. امام صادق علیه السلام درباره ی این آیه می فرماید: «نحن حبل الله...» ؛ ما ریسمان خدا هستیم [4] .
آری؛ چنین است. این ها هستند كه ما را به واسطه ی اعمال و گفتارشان به سوی حق و حقیقت سوق می دهند و هدایت می نمایند. امام صادق علیه السلام می فرماید:
بنا عرف الله، بنا عبدالله [5] .
به واسطه ی ما خداوند متعال شناخته می شود و مردم به او معرفت پیدا می كنند، و به واسطه ی ما او را
[ صفحه 210]
عبادت می نمایند.
5. هیچ گاه نباید رضای مردم را بر رضای خداوند متعال مقدم بداریم، بلكه باید همواره سعی و كوشش كنیم تا در هر حال و در هر كار، رضای خداوند متعال را به دست آوریم.
6. خداوند متعال چیزی از بندگان خود نمی خواهد، جز تقوا، و این موضوع سفارش و وصیت اكید اهل بیت علیهم السلام است كه همیشه به شیعیان و پیروانشان یادآور می شوند كه این راه نجات شما در دنیا و آخرت است.
مردی از شیعیان و محبان اهل بیت علیهم السلام جهت ادای مناسك حج عازم مكه بود. در آستانه ی مسافرت، جهت دست بوسی و تجدید عهد و پیمان، شرفیاب محضر مبارك رییس مذهب حضرت امام صادق علیه السلام شده، تقاضای پند و راهنمایی نمود. حضرت فرمود:
و استعد استعداد من لا یرجو الرجوع، و أحسن الصحبه، وراع أوقات فرائض الله و سنن نبیه [6] .
(در این مسافرت) خودت را آماده كن كه شاید برنگردی. كوشش نما با همراهانت حسن خلق داشته باشی، و در وقت انجام فرایض الهی، سست نباش و آن را اول وقت و در پیشاپیش همه انجام بده، و در تمام مراحل این مسافرت مراعات سنت پیامبر صلی الله علیه و آله را بنمایی. (یعنی حلال پیامبر صلی الله علیه و آله را حلال و حرامش را حرام بدانی و به آن عمل نمایی و این معنای تقوای الهی است) .
[ صفحه 211]
چقدر زیبا و لطیف و رسا و مختصر و مفید او را راهنمایی می نماید و سرمشقی برای وی ترسیم می نماید كه همیشه عزیز و سربلند باشد.
2. اول نامه و پایان آن اشاره به تقوا و پرهیزكاری است، چون اگر اعمال و گفتار و رفتار انسان در مسیر تقوا و درستی نباشد، هیچ فایده ی مادی و معنوی نخواهد داشت، و هیچ عملی در پیشگاه خداوند متعال قبول نخواهد شد. این مسأله را قرآن كریم صریحا در سوره ی مائده بیان فرموده است:
(انما یتقبل الله من المتقین) [1] .
3. انجام فرایض الهی باید در رأس برنامه های شبانه روزی همه ی ما باشد؛ یعنی اول اطاعت از پروردگار یكتا و عمل نمودن به وظیفه ی شرعی، سپس توجه به كارهای نیك دیگر.
حضرت امام صادق علیه السلام از پدرانش از پیامبر صلی الله علیه و آله روایت نموده كه می فرماید:
[ صفحه 209]
أعبد الناس من أقام الفرائض [2] .
عابدترین مردم كسی است كه برپاكننده ی واجبات باشد.
4. متمسك شدن و چنگ زدن به ریسمان الهی، همان صراط مستقیم و در مسیر هدایت قرار گرفتن است. خداوند متعال در قرآن كریم می فرماید:
(و اعتصموا بحبل الله جمیعا و لا تفرقوا) [3] .
به ریسمان الهی چنگ بزنید و با هم باشید و هیچ گاه تفرقه و جدایی بین شما نیفتد.
معنی ریسمان الهی كه در این آیه ذكر شده، اشاره به پیروی از ولایت آل محمد علیهم السلام است. امام صادق علیه السلام درباره ی این آیه می فرماید: «نحن حبل الله...» ؛ ما ریسمان خدا هستیم [4] .
آری؛ چنین است. این ها هستند كه ما را به واسطه ی اعمال و گفتارشان به سوی حق و حقیقت سوق می دهند و هدایت می نمایند. امام صادق علیه السلام می فرماید:
بنا عرف الله، بنا عبدالله [5] .
به واسطه ی ما خداوند متعال شناخته می شود و مردم به او معرفت پیدا می كنند، و به واسطه ی ما او را
[ صفحه 210]
عبادت می نمایند.
5. هیچ گاه نباید رضای مردم را بر رضای خداوند متعال مقدم بداریم، بلكه باید همواره سعی و كوشش كنیم تا در هر حال و در هر كار، رضای خداوند متعال را به دست آوریم.
6. خداوند متعال چیزی از بندگان خود نمی خواهد، جز تقوا، و این موضوع سفارش و وصیت اكید اهل بیت علیهم السلام است كه همیشه به شیعیان و پیروانشان یادآور می شوند كه این راه نجات شما در دنیا و آخرت است.
مردی از شیعیان و محبان اهل بیت علیهم السلام جهت ادای مناسك حج عازم مكه بود. در آستانه ی مسافرت، جهت دست بوسی و تجدید عهد و پیمان، شرفیاب محضر مبارك رییس مذهب حضرت امام صادق علیه السلام شده، تقاضای پند و راهنمایی نمود. حضرت فرمود:
و استعد استعداد من لا یرجو الرجوع، و أحسن الصحبه، وراع أوقات فرائض الله و سنن نبیه [6] .
(در این مسافرت) خودت را آماده كن كه شاید برنگردی. كوشش نما با همراهانت حسن خلق داشته باشی، و در وقت انجام فرایض الهی، سست نباش و آن را اول وقت و در پیشاپیش همه انجام بده، و در تمام مراحل این مسافرت مراعات سنت پیامبر صلی الله علیه و آله را بنمایی. (یعنی حلال پیامبر صلی الله علیه و آله را حلال و حرامش را حرام بدانی و به آن عمل نمایی و این معنای تقوای الهی است) .
[ صفحه 211]
چقدر زیبا و لطیف و رسا و مختصر و مفید او را راهنمایی می نماید و سرمشقی برای وی ترسیم می نماید كه همیشه عزیز و سربلند باشد.
[1] مائده، 27.
[2] خصال شيخ صدوق، ص 16، ح 56؛ من لا يحضره الفقيه، ج 4، ص 394، ح 5840؛ امالي شيخ صدوق، ص 72، ح 41؛ مجلس 6، ح 4؛ معاني الأخبار، ص 195، باب 1، معني الغايات، ح 1.
[3] آل عمران، 103.
[4] شواهد التنزيل (للحسكاني) ج 1، ص 169، ح 178.
[5] كتاب التوحيد شيخ صدوق، ص 153، ح 9.
[6] مصباح الشريعة، ص 47، باب 21؛ بحارالانوار، ج 96، ص 24.